Emtia piyasasında mayısta sert satışlar görüldü. Düşüş eğiliminin hakim olduğu emtia piyasasında talep kaygıları öne çıktı.
ABD’deki borç limiti krizi, ABD Merkez Bankası’na (Fed) ait belirsizlikler ve resesyon kaygılarıyla emtia piyasasındaki satış baskısının önüne geçilemedi.
ABD’de devam eden güçlü ekonomik aktivitenin dolara olan talebi artırması ve ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz artırımlarını sürdürebileceğine yönelik öngörüler de emtia piyasasını olumsuz etkileyen kıymetli faktörler ortasında yer aldı.
Analistler, emtia piyasasındaki sert düşüşlerin global ekonomik aktiviteye yönelik risk algısı ve kaygıları ortaya koyduğunu söyledi.
Çin iktisadına ait telaşların devam etmesi de emtia talebini olumsuz etkiliyor.
Geçen ay ABD Merkez Bankası (Fed) ve Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) para siyaseti kararları, emtia piyasasındaki sert dalgalanmaları tetikledi.
Fed, geçen ay siyaset faizini 25 baz puan artırarak 16 yılın en yüksek düzeyi olan yüzde 5-5,25 aralığına çıkardı. Mart 2022’den bu yana 10. faiz artırımını gerçekleştiren Banka, böylelikle faiz oranını toplam 500 baz puan yükseltmiş oldu.
ECB de 3 temel siyaset faizini beklentiler doğrultusunda 25 baz puan artırdı. ECB’den yapılan açıklamada, gelecek periyot alınacak kararların piyasalar üzerinde kâfi sıkılaştırma yapacağı belirtildi. ECB Başkanı Christine Lagarde, faiz kararının akabinde düzenlediği basın toplantısında, Banka’nın, enflasyona karşı “daha gidecek yolu” olduğunu ve Avro Bölgesi’ndeki enflasyonla çaba için nakdî sıkılaştırmaya “ara vermediğini” belirtmişti.
ABD’de bankacılık kesimine ait risklerin devam etmesi de geçen ay risk algısını artırmıştı. ABD Federal Mevduat Sigorta Kurumu’nun (FDIC), First Republic Bank’ın kapatıldığını ve varlıklarının ABD’nin büyük bankalarından JPMorgan Chase tarafından satın alınacağını duyurmasıyla yatışan bankacılık krizi, ABD’de yine tesirli oldu. Devlet yetkilileri ve bankalardan yapılan açıklamalarla geçen ay bölgesel banka paylarında oynaklık artmıştı.
YÜKSELEN TAHIL FİYATLARI PAHALI METALLER ÜZERİNDE BASKI OLUŞTURDU
Yükselen tahvil faizleriyle kıymetli metallerde geçen ay düşüş yaşandı. ABD 10 yıllık tahvil faizi, mayıs ayını yüzde 6,4 artışla 3,6420 düzeyinden tamamladı.
Geçen ay altın yüzde 1,4, gümüş yüzde 6,1, paladyum yüzde 9,2 ve platin yüzde 7,4 bedel kaybetti.
Paladyum, geçen ay 1.360,85 dolarla Haziran 2019’dan bu yana en düşük seviyeyi görmüştü.
Avro Bölgesi’nde inşaat üretimindeki düşüş gümüşe ait talep kaygılarını gündeme getirdi. Avrupa Merkez Bankası (ECB) üyelerinin “şahin” açıklamalarıyla gümüşün fiyatı gerilerken, bakır fiyatlarındaki azalış da gümüş fiyatlarındaki düşüşü tetikledi.
ASYA’DA ARTAN RESESYON TELAŞLARI BAZ METALLERİ OLUMSUZ ETKİLEDİ
Geçen ay baz metallerde de sert düşüşler görüldü.
Tezgah üstü piyasada bakır yüzde 5,7, kurşun yüzde 6,7, nikel yüzde 14,6 ve çinko yüzde 15,2 gerilerken, alüminyum yüzde 16 arttı.
Bakırın libresi, geçen ay 3,53 dolarla Kasım 2022’den bu yana en düşük seviyeyi test etmişti.
Baz metallere, bilhassa Asya’da artan resesyon telaşlarıyla düşüş eğilimi hakim oldu.
Çin’de ekonomik aktiviteye ait tasaların artması ve arz tarafının güçlü kalmasıyla düşüş eğilimini sürdüren bakır geriledi.
Analistler, Çin’de bir müddettir devam eden yavaşlama eğiliminin son devirde açıklanan datalarla daha da gün yüzüne çıktığını, bu durumun imalat endüstrinde kullanılan bakır ve demir üzere metal fiyatlarını baskıladığını belirtti.
Londra Metal Borsası’nda baz metal endeksi, 2022’deki tepesine nazaran yüzde 30 düşüş kaydederken, bu düşüşte önde gelen faktörün Çin iktisadına yönelik belirsizlik olduğu belirtildi.
Çinko, 2022’de uzun periyodik izabe dar boğazının akabinde bu yıl arzda güçlü bir toparlanma beklentisiyle baskılanıyor. Milletlerarası Kurşun ve Çinko Çalışma Kümesi, global çinko piyasasının yılın birinci 3 ayında 44 kiloton arz fazlası verdiğini duyurdu.
BRENT PETROLDE KAYIPLAR YÜZDE ON’U AŞTI
Geçen ay güç emtialarında da sert satışlar görüldü. Mayıs ayını Brent petrol yüzde 10,1, New York Ticaret Borsası’nda süreç gören doğal gaz yüzde 6 paha kaybetti.
Petrol fiyatlarındaki düşüşte, Çin’den gelen zayıf ekonomik bilgiler tesirli oldu. Çin’de, işletmelere verilen yeni kredilerdeki azalış ve ABD’deki ekonomik telaşların talep görünümünü olumsuz etkilemesi de Brent petroldeki düşüşleri tetikledi.
Hava sıcaklıklarının yükseleceğine yönelik öngörülerle de doğal gaz fiyatları geriledi.
TARIM EMTİALARINDA SERT ARTIŞLAR
Geçen ay tarım emtialarında da sert satışlar görüldü.
Chicago Ticaret Borsası’nda süreç gören buğday yüzde 6,2, soya fasulyesi yüzde 8,4 ve pirinç yüzde 0,5 gerilerken, mısır yüzde 1,5 arttı.
Buğday, 5,7325 dolarla Aralık 2020’den, soya fasulyesi de 12,7075 dolarla Aralık 2021’den bu yana en düşük seviyeyi gördü.
Intercontinental Exchange’de (ICE) pamuk yüzde 1,7, kahve yüzde 3,9 ve şeker yüzde 4,9 paha kaybederken, kakao yüzde 2,4 arttı.
Üretim iddialarındaki artış, tarım emtialarını aşağı taraflı etkiledi. Karadeniz Tahıl Koridoru Mutabakatı’nın uzatılmasının arza yönelik kaygıları azaltması tahıl fiyatlarını aşağı taraflı etkiledi.
Petrol fiyatlarının düşük olması nedeniyle artan talep telaşlarıyla şeker fiyatları düştü. Şeker piyasasında üretim fazlası olacağına yönelik kaygılar de şeker fiyatlarında paha kaybına neden oldu.
Analistler, Çin hükümetinin devlet rezervlerinden yaklaşık 1 milyon ton şeker çıkarmayı planladığına dair haberler olduğunu belirterek, bunun şeker talebini olumsuz etkilediğini söz etti.
Resesyon kaygıları de pamuk fiyatlarını olumsuz etkiledi.
Fildişi Kıyısı’nda kakao randımanına yönelik kaygılar, kakao fiyatlarının yükselmesine neden oldu.
ÇİN’DEKİ YAVAŞ GÜZELLEŞME VE RESESYON RİSKLERİYLE EMTİA FİYATLARI DÜŞÜŞ KAYDETTİ
Saxo Capital Emtia Strateji Başkanı Ole Hansen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Çin’deki yavaş ekonomik güzelleşme ve resesyon riskleriyle emtia fiyatlarının mayıs ayında düşüş kaydettiğini belirtti.
Buna ek olarak, ABD’deki borç tavanına ait tasalarla tahvil faizlerinin ve doların yükseldiğini aktaran Hansen, böylelikle piyasalarda risk algısının azaldığını söyledi.
Hansen, emtia piyasasında kayıpların bilhassa büyüme odaklı iki dal olan güç ve endüstriyel metallerin öncülüğünde gerçekleştiğini kaydetti.